سخن بزرگان اقتصاد
«ما هیچ موقع عاقل تر نخواهیم شد مگر زمانی که بفهمیم بسیاری از کارهایمان احمقانه بوده است!»
فردریش فون هایک (1992-1899)
درباره هایک
فریدریش فون هایک اقتصاددان و فیلسوف سیاسی معاصر است. او به خاطر دفاع از لیبرالیسم کلاسیک و بازار آزاد و مخالفت با سوسیالیسم شناخته میشود. وی به عنوان یکی از بزرگترین اقتصاددانان و فیلسوفان سیاسی سدهٔ بیستم شناخته میشود که در سال ۱۹۷۴ موفق به دریافت جایزهٔ نوبل اقتصاد شد.
هایک در اتریش بهدنیا آمد.تحصیلات دانشگاهی خود را در حقوق و علوم سیاسی در اتریش به پایان رساند. در سال ۱۹۳۱ برای ارائه یک سری سخنرانی در مدرسه اقتصادی لندن دعوت شد؛ همین مسئله، زمینه ملاقات و آشنایی وی با کینز و نظریات وی دربارهٔ سیاست پولی و تورّم را موجب شد. این آشنایی، نزاع علمی این دو اقتصاددان پیرامون پول، تورّم و نقش سیاستهای دولت در اقتصاد را موجب گشت. هایک که یک اقتصاددان مکتب اتریش است در سراسر جهان بهعنوان قهرمان بازار آزاد و مخالف دخالت دولت در اقتصاد شناخته میشود. کار او منجر به شکلگیری یک الگوی توانمند در انتخاب فردی بهجای تصمیمگیری دولتی شد و نتیجه این آزادی در انتخاب، از نظر وی منافع اقتصادی (بهرهوری بیشتر) و منافع غیر اقتصادی (آزادی بیشتر) است. جان هیکس در ۱۹۶۷ گفته بود که «زمانی که تاریخ دقیق تحلیلهای اقتصادی دهه ۱۹۳۰ نوشته شود، چهره مهم در این عرصه، پروفسور هایک خواهد بود… تقریباً هیچکس به خاطر نمیآورد که زمانی نظریههای جدید هایک، رقیب اصلی تئوریهای تازه کینز بود.»
نوشتههای هایک حول موضوعات سرمایه، پول و چرخه تجاری عموماً مهمترین تالیفات او در حوزه اقتصاد تلقی میشوند. وی بر اساس نظریه پول و اعتبار میزس نشان داد که نوسانات تولید و اشتغال در سطح کل اقتصاد، چگونه با ساختار سرمایه آن ارتباط مییابد.